Tiềm năng kinh tế lớn từ trí tuệ nhân tạo AI

Phạm Thạch
Các công cụ trí tuệ nhân tạo (AI) tại Việt Nam có thể mang lợi ích kinh tế ước tính lên tới 1.890 nghìn tỷ đồng (79,3 tỷ USD) cho các doanh nghiệp vào năm 2030.
Ảnh minh họa ​ Ảnh minh họa

Đây là thông tin được đưa ra tại Hội thảo “Kiến tạo tương lai AI cho Việt Nam” nhằm khai thác tiềm năng trí tuệ nhân tạo AI và trao đổi cơ chế chính sách phát triển AI tại Việt Nam do Trung tâm Đổi mới sáng tạo Quốc gia (NIC, Bộ Kế hoạch và Đầu tư) vừa phối hợp với Google tổ chức.

Hiện nay, Bộ Kế hoạch và Đầu tư đã tham mưu, trình Thủ tướng Chính phủ phê duyệt Chương trình “Phát triển nguồn nhân lực ngành công nghiệp bán dẫn đến năm 2030, định hướng đến năm 2050” (tại Quyết định số 1017/QĐ-TTg), trong đó, đề xuất mục tiêu đến năm 2030, Việt Nam có ít nhất 5.000 nhân sự trình độ kỹ sư trở lên có chuyên môn sâu về AI phục vụ ngành công nghiệp bán dẫn.

Đồng thời, đào tạo chuyên sâu về công nghiệp bán dẫn cho 1.300 giảng viên của Việt Nam giảng dạy tại các viện nghiên cứu, cơ sở giáo dục đại học, cơ sở hỗ trợ đào tạo và doanh nghiệp.

Căn cứ khả năng cân đối, ngân sách nhà nước hỗ trợ đầu tư để hình thành, nâng cấp và hiện đại hóa 4 phòng thí nghiệm bán dẫn dùng chung cấp quốc gia và các phòng thí nghiệm bán dẫn cấp cơ sở phục vụ đào tạo nhân lực ngành công nghiệp bán dẫn tại khoảng 18 cơ sở giáo dục đại học công lập ở 03 miền Bắc, Trung và Nam.

Đến năm 2030 đến năm 2050, đáp ứng đủ nhu cầu tại Việt Nam về số lượng và chất lượng nguồn nhân lực ngành công nghiệp bán dẫn trong tất cả các công đoạn của chuỗi giá trị; Các cơ sở đào tạo, đặc biệt các cơ sở giáo dục đại học của Việt Nam đủ năng lực đào tạo nguồn nhân lực chất lượng cao phục vụ phát triển ngành công nghiệp bán dẫn của Việt Nam.

Ngoài ra, tại Quyết định cũng quy định 7 nhóm nhiệm vụ và giải pháp gồm: Nhóm các nhiệm vụ, giải pháp nghiên cứu, xây dựng và hoàn thiện cơ chế, chính sách đặc thù; Nhóm các nhiệm vụ, giải pháp về đầu tư hạ tầng, cơ sở vật chất, công nghệ phục vụ đào tạo; Nhóm các nhiệm vụ, giải pháp về tổ chức đào tạo; Nhóm các nhiệm vụ, giải pháp về huy động, đa dạng hóa nguồn lực; Nhóm các nhiệm vụ, giải pháp về xây dựng hệ sinh thái, tạo đầu ra cho nguồn nhân lực, hỗ trợ phát triển doanh nghiệp; Nhóm các nhiệm vụ, giải pháp về nghiên cứu và phát triển; Nhóm các nhiệm vụ, giải pháp khác.

Hiện, Bộ Kế hoạch và Đầu tư đã giao NIC phối hợp với các đối tác, chuyên gia trong nước và quốc tế nghiên cứu, xây dựng trung tâm đào tạo, nghiên cứu và ứng dụng AI để phục vụ ươm tạo doanh nghiệp AI, hỗ trợ nghiên cứu, ứng dụng AI và đào tạo chuyên sâu về AI với mục tiêu đến năm 2030 đào tạo được 7.000 chuyên gia AI theo tiêu chuẩn quốc tế và ươm tạo khoảng 500 công ty khởi nghiệp AI.

Đây là những bước đi hết sức chủ động của Bộ nhằm hiện thực hóa mục tiêu Việt Nam sớm trở thành trung tâm đổi mới sáng tạo, phát triển các giải pháp và ứng dụng AI trong khu vực ASEAN và trên thế giới.

Theo nghiên cứu của Google, tiềm năng từ AI tại Việt Nam là rất lớn, với lợi ích kinh tế ước tính lên tới 1.890 nghìn tỷ đồng (79,3 tỷ USD) cho các doanh nghiệp vào năm 2030, nếu các công cụ AI được áp dụng rộng rãi. Con số này tương đương gần 12% GDP của Việt Nam vào năm 2030.

Để khai thác toàn bộ tiềm năng của AI, theo Báo cáo Cơ hội AI cho Việt Nam - Một số khuyến nghị (AI Opportunity agenda for Việt Nam) của Google, Việt Nam cần củng cố cơ sở hạ tầng kỹ thuật phục vụ đổi mới sáng tạo dựa trên AI, xây dựng lực lượng lao động sẵn sàng ứng dụng AI, và gia tăng khả năng tiếp cận AI trong toàn nền kinh tế.

Báo cáo của Google cũng phân tích sâu các chiến lược nhằm thu hẹp khoảng cách về kiến thức số và AI, giúp lực lượng lao động Việt Nam tận dụng hiệu quả AI và thúc đẩy tăng trưởng kinh tế.

Theo đó, để khai thác tối đa tiềm năng chuyển đổi của AI, Việt Nam cần tập trung vào việc giữ chân và phát triển tài năng trong nước bằng cách mở rộng cơ hội tiếp cận giáo dục số và đẩy mạnh triển khai các chương trình đào tạo doanh nghiệp. Để tối đa hóa lợi ích kinh tế từ AI, Việt Nam cần ưu tiên phát triển lực lượng lao động số. Việc thu hẹp khoảng cách về kỹ năng số thông qua đào tạo chuyên sâu và ứng dụng công nghệ sẽ mở ra tiềm năng kinh tế lớn cho đất nước.

Ngoài ra, báo cáo đưa ra định lượng mức độ đóng góp hiện tại của Google trong việc hỗ trợ các doanh nghiệp, hộ gia đình, và lực lượng lao động ở Việt Nam thông qua các sản phẩm và dịch vụ đa dạng có tích hợp AI của Google, như: Google Search, Google Ads, Google AdSense, Google Play và YouTube, Google Cloud, Google Workspace…