Tuy nhiên, thay vì ngừng hoạt động theo chỉ đạo của Thành phố, thì hiện nay Công ty Cổ phần xi măng Vicem Hà Tiên lại lấy danh nghĩa “thoả thuận hợp tác” với 04 công ty để tổ chức hoạt động kinh doanh tập kết cát, sỏi ngay tại trong khuôn viên Công ty CP xi măng Vicem Hà Tiên có dấu hiệu không phù hợp với Quyết định công bố hoạt động Cảng thuỷ nội địa chuyên dùng xi măng Hà Tiên 1, sử dụng đất sai mục đích và không có giấy phép môi trường. Điều đáng nói, các phương tiện xe ra vào vận chuyển cát, đá lưu thông ra đường Nguyễn Văn Bá không được che chắn theo quy định, làm rơi vãi vật liệu ra đường phát sinh bụi, ảnh hưởng đến môi trường và người tham gia giao thông.
Hoạt động gây bụi bẩn, không hồ sơ pháp lý môi trường…
Thời gian trở lại đây, mỗi khi đi qua cung đường Nguyễn Văn Bá (Ga xuống Metro) phường Trường Thọ, TP. Thủ Đức người dân vô cùng bức xúc trước việc các phương tiện vận chuyển cát, đá có dấu hiệu quá tải trọng lưu thông từ các bãi Vật liệu xây dựng (VLXD) trong Trạm nghiền Thủ Đức thuộc công ty CP xi măng Vicem Hà Tiên (Công ty Vicem Hà Tiên) ra đường không được chen chắn theo quy định, kéo theo đất cát vương vãi rơi rớt ra đường gây bụi bẩn, ô nhiễm môi trường, tiềm ẩn nguy cơ mất an toàn giao thông và là nỗi “trăn trở” của người dân mỗi khi lưu thông qua khu vực này.
Anh H người dân cho biết: “Mấy bãi cát trong trạm nghiền hoạt động lâu rồi, họ hoạt động liên tục cả ngày lẫn đêm, có bãi hoạt động được 2,3 năm, có bãi hoạt động cuối năm vừa rồi, chuyên kinh doanh tập kết cát, đá rồi bán cho các công trình trên địa bàn thành phố. Mỗi khi các xe chở cát, đá ra đường Nguyễn Văn Bá không hiểu che chắn kiểu gì mà cát, đá rơi vãi đầy đường bụi mù mịt, bên trong toàn đường đất, có phải đường nhựa đâu nên trời mưa đất dính vào bánh, kết hợp không được che chắn và vệ sinh quét dọn thường xuyên. Các anh nhìn xem, xe chạy ra bụi mù mịt, không nhìn thấy đường luôn. Tôi thường xuyên đi làm qua đây, gặp các xe chở cát, đá từ trong trạm nghiền lao ra, phóng rất nhanh đi sau bụi mù mịt, cảm giác rát mặt, qua đó phải đeo khẩu trang và đeo kính nếu đi mắt thường không đi được”.
“Mỗi khi đi qua cung đường này tôi nơm nớp lo sợ vì tiểm ẩn nguy cơ mất an toàn giao thông do các các phương tiện vận chuyển cát đá gây nên, vì các xe chở cát, đá đi ra không được che chắn kĩ, bụi cát ngoài đường bay lên nếu không có bảo hộ tốt không thể đi được, khiến giảm tầm nhìn, giảm sự chú ý của người đi xe máy chắc chắn sẽ gây ra nguy hiểm cho người tham gia giao thông. Mong muốn các cơ quan chức năng kiểm tra xử dứt điểm vấn đề trên và các bãi cát phải che chắn không để đất cát, đá văng ra đường gây bụi bặm nữa. Để khu vực này hết bụi bẩn, các bãi cát chỉ có dừng hoạt động và di dời thì mới hết ô nhiễm.” Anh H thông tin.
Chia sẻ về vấn đề này, một người dân (xin được giấu tên) cho biết: “Trong trạm nghiền hiện nay có 4 công ty hoạt động bến cát, các bãi này làm ở đây lâu rồi, trước là trạm nghiền, sau đó chuyển về dưới Phú Hữu, ở đây hết thời gian rồi, mấy chủ bãi cát này gì đó của mấy ông Sếp ở Hà Tiên (công ty xi măng Vicem Hà Tiên – PV) mới làm được, chứ ở ngoài đâu có cho vô mà làm, họ bán cát đá cho các đơn vị xây dựng trong thành phố. Các xe vào liên tục mua nhiều lắm, xe lớn 7m3, mười mấy m3, rồi xe đầu kéo mấy chục m3 tối chạy nhiều, ra vào liên tục, các xe đi qua cán lại gây bụi mù mịt, làm ở đây tôi phải thường xuyên đeo khẩu trang, trời mưa các xe vẫn chạy ào ào đêm nào cũng như đêm ấy. Bụi lắm, chịu hết nổi”.
Theo ghi nhận của phóng viên Tạp chí điện tử Môi trường và Cuộc sống – Moitruong.net.vn, có mặt tại đường Nguyễn Văn Bá vào nhiều khung giờ, thời điểm khác nhau, chúng tôi chứng kiến hàng loạt “xe 3 chân, 4 cẳng” có dấu hiệu quá tải trọng nườm nượp vào các bãi để “ăn” cát đá, có lúc gây ùn tắc. Do bên trong bãi là đường đất nên khi lưu thông ra đường Nguyễn Văn Bá các phương tiện được che chắn sơ sài, không có cầu rửa lốp và không được quét dọn, phun nước thường xuyên nên kéo theo đất cát, đá rơi vãi bám vào lốp xe kéo ra đường gây bụi bẩn, khiến người dân qua đây gặp nhiều khó khăn.
Tiếp tục đi vào trong bãi và quan sát từ phía Cảng ICD TANAMEXCO – QK7 nhìn sang là khu đất trống cỏ dại mọc um tùm, sát mép sông Rạch Chiếc là những bãi cát, đá khổng lồ, được tập kết chất cao như núi đang được các máy cẩu múc cát, đá từ sà lan lên bãi. Theo quan sát, tuyến đường nội bộ là đường đất không được các bãi tưới, phun nước nên mỗi khi các xe đi lại bụi mùi mịt. Tại đây những “đoàn xe” nườm nượp chờ máy xúc cát lên xe vận chuyển đi tiêu thụ.
Theo tìm hiểu, ngày 24/7/2013 Sở Tài nguyên và Môi trường TP. Hồ Chí Minh kí hợp đồng thuê đất số 4660/HĐ-TNMT-QLSDĐ với Công ty CP xi măng Hà Tiên 1. Diện tích đất 106.613,8m2 tại Km8 Xa lộ Hà Nội, phường Trường Thọ để làm xưởng sản xuất xi măng theo hiện trạng. Thời hạn thuê đất ngắn hạn hàng năm, đến nay nhà máy sản xuất xi măng đã ngưng hoạt động sản xuất và tháo dỡ, di dời toàn bộ máy móc, thiết bị phục vụ sản xuất xi măng. Hiện nay là khu đất trống, công ty xi măng Vicem Hà Tiên đang kí thoả thuận hợp tác với 04 công ty (ngày 02/6/2023): Công ty CP Logistic Vicem; Công ty TNHH Lập Công Bằng; Công ty TNHH Hùng Hoa BMT; Công ty TNHH Vận tải VLXD Thịnh Long để hoạt động bốc dỡ, tập kết kinh doanh VLXD (cát, đá). Trong hợp đồng thoả thuận không ghi thời hạn kết thúc hợp đồng, về thực hiện bảo vệ môi trường và phòng chống cháy nổ, an toàn lao động… các công ty nêu trên phải chịu trách nhiệm thực hiện.
Tuy nhiên, vấn đề này dường như đang được các công ty bỏ ngỏ, chưa thực hiện nghiêm túc việc phun nước tại các tuyến đường ra vào và quét dọn vệ sinh, khiến các xe chở vật liệu lưu thông ra đường Nguyễn Văn Bá gây bụi bẩn, ô nhiễm môi trường, tiềm ẩn nguy cơ mất an toàn giao thông.
Tiếp tục tìm hiểu, mặc dù hiện nay công ty xi măng Vicem Hà Tiên đã ngưng hoạt động sản xuất và tháo dỡ, di dời toàn bộ máy móc, thiết bị phục vụ hoạt động sản xuất xi măng nhiều năm nay và hiện tại là khu đất trống, nhưng ngày 03/7/2023, ông Hoàng Minh Toàn – Phó Cục trưởng Cục đường thuỷ Việt Nam kí ban hành Quyết định số: 600/QĐ-CĐTNĐ của Cục Đường thuỷ nội địa Việt Nam về công bố lại hoạt động cảng thuỷ nội địa chuyên dùng của công ty xi măng Vicem Hà Tiên, có hiệu lực đến hết ngày 31/7/2024. Tại Điều 1, mục 5 Loại cảng: Cảng thuỷ nội địa chuyên dùng xếp dỡ vật tư, thiết bị, máy móc phục vụ di dời, sản xuất của nhà máy xi măng Vicem Hà Tiên 1. Việc Cục Đường thuỷ nội địa Việt Nam cấp phép hoạt động Cảng thuỷ nội địa cho Công ty xi măng Vicem Hà Tiên có đúng quy định? Vấn đề này toà soạn sẽ làm việc cụ thể với Cơ quan cấp phép và sẽ thông tin tới bạn đọc.
Làm việc với PV về việc các phương tiện vận chuyển cát, đá đi lại gây bụi bẩn ô nhiễm môi trường, bà Trần Thị Phương Hồng Hạnh – Quản lý điều hành công ty TNHH Hùng Hoa BMT cho biết: “hiện nay công ty chỉ mượn tạm bờ cảng và khu đất của công ty CP xi măng Vicem Hà Tiên tại phường Trường Thọ để bốc dỡ cát, đá nên bên đó không đăng kí kinh doanh. Công ty chuyên xây dựng, san lấp công trình, cung cấp vật liệu xây dựng trên địa bàn thành phố Thủ Đức, hiện công ty đang phục vụ VLXD cho gói thầu sân bay mở rộng nhà ga T3. Về hồ sơ pháp lý môi trường tôi chưa nắm rõ, hôm trước tôi có trao đổi với anh Phước – Chuyên viên phòng TNMT Thủ Đức anh ý nói sẽ xử lý hết cho công ty. Công ty hoạt động đến nay chưa bao giờ bị xử phạt”.
Điều đáng nói, tại buổi làm việc bà Hạnh luôn nói có nhờ ông Hiệp sẽ gặp lãnh đạo toà soạn để mong được giúp đỡ, tuy nhiên lãnh đạo toà soạn xác nhận đây là thông tin không chính xác. Tại buổi làm việc, bà Hạnh thừa nhận Công ty mới làm nên về môi trường chưa thực hiện được, vì tuần nay không mưa nên tình trạng xe ra vào mua cát, đá ra đường Nguyễn Văn Bá gây rơi vãi bụi bẩn là đúng thực tế, công tác vệ sinh môi trường, tưới nước, quét dọn chưa được đảm bảo.
Tiếp tục làm việc với Công ty CP xi măng Vicem Hà Tiên, ông Trịnh Xuân Hải – Phòng kế hoạch chiến lược công ty cho biết: “sau khi có Quyết định của Thủ tướng Chính phủ và UBND Thành phố dừng và di dời trạm nghiền Thủ Đức đi nơi khác vì môi trường, công ty CP xi măng Vicem Hà Tiên đã tuân thủ triển khai công tác di dời, công tác đầu tư, cho thuê khu đất đó là chủ trương UBND thành phố đối với Tổng công ty xi măng Việt Nam cũng như công ty sẽ là một khu đô thị phía Nam. Trước đây đã có Quyết định thành lập Ban quản lý dự án đầu tư xây dựng khu đô thị, sau đó tạm ngưng và đến giờ thủ tục giấy tờ đang nằm ở Ban quản lý dự án. Hiện nay công ty đang thoả thuận hợp tác với 04 đơn vị (để kinh doanh VLXD-PV). Trước đây các đơn vị đó phối hợp với công ty Vicem Hà Tiên để cung cấp nguyên vật liệu, công tác tháo dỡ nhà máy, đến nay 04 công ty vẫn tồn tại ở đó. Hiện nay hệ thống máy móc, thiết bị tại trạm nghiền Thủ Đức đã được di dời hoàn toàn”.
Ngoài ra, ông Hải cho biết hiện nay tại khu trạm nghiền Thủ Đức không làm báo cáo đánh giá tác động môi trường, trong hợp đồng thoả thuận với các đơn vị, việc thực hiện luật bảo vệ môi trường, vệ sinh môi trường, an toàn lao động… thuộc trách nhiệm 04 công ty. Các đơn vị này không thực hiện quan trắc môi trường gửi công ty.
Trước những hình ảnh phóng viên cung cấp về các phương tiện vận chuyển cát, đá lưu thông ra đường Nguyễn Văn Bá gây bụi bẩn, ô nhiễm môi trường. Tại buổi làm việc, ông Hải và bộ phận chức năng công ty xi măng Vicem Hà Tiên đã rất cảm ơn báo chí đã thông tin kịp thời và thừa nhận tình trạng bụi bẩn do các công ty không được phun nước, quét dọn thường xuyên gây ô nhiễm môi trường báo chí thông tin là đúng thực tế.
Cũng theo ông Hải, sau buổi làm việc hôm nay chúng tôi sẽ tham mưu với lãnh đạo công ty và mời 04 công ty lên làm việc vào hồi 9h ngày 28/11/2023, khi đó lãnh đạo công ty và các phòng ban sẽ làm việc cụ thể với 04 công ty để khắc phục, đảm bảo môi trường tại khu vực đường Nguyễn Văn Bá, phường Trường Thọ. Nếu các đơn vị trên làm không được về môi trường, công ty xi măng Vicem Hà Tiên sẽ mời 04 công ty ra khỏi khu vực, để công ty tìm phương án khác.
Điều đáng nói, Công ty CP xi măng Vicem Hà Tiên và các đơn vị đang “thoả thuận hợp tác” hoạt động không có thủ tục pháp lý về bảo vệ môi trường, có dấu hiệu sử dụng đất sai mục đích. Đặc biệt, một số đơn vị thoả thuận này hoạt động không có giấy phép đăng ký kinh doanh tại phường Trường Thọ.
Bao giờ xử lý dứt điểm?
Thực hiện văn bản số 525/UBND – QLĐT ngày 26/2/ 2023 của UBND Tp. Thủ Đức về tiếp tục tăng cường công tác đảm bảo trật tự an toàn giao thông đường thuỷ nội địa, đảm bảo an toàn hoạt động đối với cảng, bến thuỷ nội địa, bến khách ngang sông trên địa bàn Tp. Thủ Đức; văn bản số 2079/UBND-QLĐT ngày 26/4/2023 của UBND Tp. Thủ Đức về việc tổ chức kiểm tra, tăng cường phối hợp xử lý triệt để các bến thuỷ nội địa chưa được công bố, cấp phép hoạt động và trường hợp lấn chiếm, vi phạm hành lang bảo vệ trên bờ sông, kênh, rạch năm 2023 trên địa bàn TP. Thủ Đức.
Ngày 09/6/2023, UBND phường Trường Thọ phối hợp các ngành liên quan kiểm tra về trật tự an toàn giao thông bến, bãi dọc tuyến đường thuỷ nội địa đối với Công ty xi măng Vicem Hà Tiên, qua quá trình kiểm tra, UBND phường Trường Thọ nhận thấy công ty CP xi măng Vicem Hà Tiên liên doanh với 04 công ty: Công ty CP Logistic Vicem; Công ty TNHH Lập Công Bằng; Công ty TNHH Hùng Hoa BMT; Công ty TNHH Vận tải VLXD Thịnh Long tổ chức hoạt động bãi cát trong khuôn viên Công ty xi măng Vicem Hà Tiên không phù hợp với Quyết định Công bố hoạt động cảng thuỷ nội địa chuyên dùng xi măng Hà Tiên 1 và gây ô nhiễm môi trường (không có hồ sơ bảo vệ môi trường) xe ra vào khu vực làm phát sinh bụi ảnh hưởng đến môi trường và người tham gia giao thông.
Trên cơ sở vi phạm, ngày 13/6/2023, UBND phường Trường Thọ có văn bản số: 682/UBND về việc đề nghị phối hợp kiểm tra, xử lý về ô nhiễm môi trường Công ty xi măng Vicem Hà Tiên tại Km8 Xa Lộ Hà Nội, khu phố 7, phường Trường Thọ gửi: Phòng Tài nguyên và Môi trường; Phòng Quản lý đô thị, Công an Tp. Thủ Đức hỗ trợ, phối hợp UBND phường tiến hành kiểm tra, xử lý đối với đơn vị trên.
Trả lời PV Môi trường và Cuộc sống – Moitruong.net.vn, UBND phường Trường Thọ cho biết: “hiện nay Công ty CP xi măng Vicem Hà Tiên liên kết các đơn vị về hoạt động kinh doanh tập kết, trung chuyển VLXD không báo cáo tình hình hoạt động tới UBND phường Trường Thọ. Trong quá trình kiểm tra nhận thấy đơn vị sử dụng đất không đúng mục đích so với hợp đồng thuê đất đã kí với UBND Thành phố Hồ Chí Minh, UBND phường đã có báo cáo gửi UBND TP. Thủ Đức về tình hình sử dụng đất của Công ty xi măng Vicem Hà Tiên. Trong thời gian tới, UBND phường sẽ tiếp tục phối hợp kiểm tra khi có yêu cầu của các cơ quan chức năng.
Kính đề nghị lãnh đạo Thành uỷ, UBND thành phố Hồ Chí Minh khẩn trương chỉ đạo các Sở, ngành chức năng và UBND thành phố Thủ Đức cần tiến hành thanh tra, kiểm tra toàn diện về Môi trường, đất đai, tài nguyên nước... đối với Công ty xi măng Vicem Hà Tiên cũng như 04 đơn vị nêu trên, nhằm xử lý dứt điểm những sai phạm (nếu có) để công tác quản lý môi trường, đất đai… tại cơ sở đi vào hoạt động thực chất, tránh gây ô nhiễm môi trường kéo dài gây bức xúc trong dư luận.
Tạp chí điện tử Môi trường và Cuộc sống – Moitruong.net.vn sẽ tiếp tục thông tin tới bạn đọc!
