Mới đây, Thanh tra tỉnh Hải Dương đã ban hành kết luận và chỉ ra nhiều sai phạm tại dự án nhà máy xử lý phế thải thành phân hữu cơ ở huyện Cẩm Giàng (Hải Dương).
Theo kết luận thanh tra, tại thời điểm tiếp nhận nguồn vốn ODA của Cộng hòa Séc năm 2004, tỉnh Hải Dương cho Công ty CP Việt Tiên Sơn (Công ty Việt Tiên Sơn) là doanh nghiệp ngoài nhà nước góp đối ứng, là không đúng quy định.
Sai phạm trên thuộc trách nhiệm tham mưu của Sở Kế hoạch và Đầu tư tỉnh Hải Dương.
Cũng theo kết luận thanh tra, việc UBND tỉnh Hải Dương giao cho Công ty Việt Tiên Sơn vận hành, sử dụng máy móc, thiết bị của dự án thuộc tài sản nhà nước là thiếu căn cứ.
Ngoài ra, việc UBND tỉnh Hải Dương giao tài sản nói trên cho Công ty Việt Tiên Sơn cũng không xác định lợi nhuận (nếu có) và không xác định rõ nghĩa vụ của công ty, đơn vị liên quan đối với tài sản của dự án.
Từ đó, dây chuyền, thiết bị của dự án khi chạy thử vào năm 2005 đã hỏng, không được sửa chữa, không đơn vị nào đứng ra chịu trách nhiệm.
Dự án xây dựng nhà máy xử lý phế thải chăn nuôi thành phân hữu cơ (Ảnh: Đ.X.)
"Theo khảo sát của ngành chức năng, dây chuyền xử lý phế thải chăn nuôi thành phân hữu cơ của dự án không khai thác, sử dụng từ năm 2005, đã cũ và lạc hậu, phần mô tơ bị cháy hỏng, gây lãng phí tài sản nhà nước", theo nội dung kết luận thanh tra.
Về sai phạm trên, kết luận thanh tra cho biết, trách nhiệm tham mưu chính thuộc về Sở Kế hoạch và Đầu tư tỉnh Hải Dương. Bên cạnh đó, trách nhiệm liên đới thuộc về Ban Quản lý các khu công nghiệp tỉnh Hải Dương, do khi xây dựng báo cáo nghiên cứu khả thi đã đề xuất đơn vị thực hiện dự án là Công ty Việt Tiên Sơn mà không có căn cứ.
Cũng theo kết luận, tại thời điểm giao đất năm 2004 đến khi tỉnh Hải Dương có quyết định thu hồi đất (năm 2017) cho Công ty Việt Tiên Sơn thuê, diện tích đất dự án vẫn do Ban Quản lý các khu công nghiệp tỉnh Hải Dương quản lý.
Tuy nhiên, Ban Quản lý các khu công nghiệp tỉnh Hải Dương đã thực hiện không đầy đủ trách nhiệm của người được giao đất, để Công ty Việt Tiên Sơn sử dụng diện tích đất thuộc dự án vào việc kinh doanh của công ty không đúng nội dung của dự án đã được UBND tỉnh Hải Dương phê duyệt.
Sai phạm trên thuộc trách nhiệm tham mưu chính của Ban Quản lý các khu công nghiệp tỉnh Hải Dương. Liên quan đến trách nhiệm về Công ty Việt Tiên Sơn thực hiện không đúng nội dung dự án đã được UBND tỉnh Hải Dương phê duyệt thuộc về Sở Kế hoạch và Đầu tư tỉnh này.
Mặc dù có nhiều sai phạm như trên, nhưng Công ty Việt Tiên Sơn vẫn báo cáo Bí thư Tỉnh ủy Hải Dương, UBND tỉnh Hải Dương,... là "Công ty đã và đang thực hiện đúng dự án được phê duyệt".
Kết luận thanh tra khẳng định, nội dung báo cáo của Công ty Việt Tiên Sơn không đúng thực tế, bởi từ khi chạy thử năm 2005, dây chuyền dự án đã hỏng, không hoạt động được.
Công ty Việt Tiên Sơn đã hợp tác với Công ty cổ phần phân bón Fitohoocmon (Công ty Fitohoocmon) để sản xuất phân phức hợp hữu cơ vi sinh theo quy trình công nghệ, mẫu bao bì và bản quyền của Công ty Fitohoocmon.
Kết luận chỉ rõ, Công ty Việt Tiên Sơn hợp tác sản xuất với Công ty Fitohoocmon đã sử dụng máy móc, thiết bị của Công ty Việt Tiên Sơn, không sử dụng dây chuyền của Cộng hòa Séc.
Từ vi phạm trên của Công ty Việt Tiên Sơn dẫn đến Sở Kế hoạch và Đầu tư đề xuất cho UBND tỉnh Hải Dương quyết định chủ trương đầu tư không chính xác về mục tiêu đầu tư khi điều chỉnh dự án. Trách nhiệm chính sai phạm này thuộc về Công ty Việt Tiên Sơn.
Ngoài ra, kết luận thanh tra còn chỉ ra sai phạm của dự án trong việc quản lý tài sản do Cộng hòa Séc viện trợ, trách nhiệm thuộc về Ban Quản lý các khu công nghiệp tỉnh Hải Dương và Công ty Việt Tiên Sơn.
Cuối cùng, kết luận thanh tra cho biết, chủ đầu tư và đơn vị có liên quan thực hiện không đúng quy định về thời hạn quyết toán dự án. Sai phạm này thuộc trách nhiệm của Ban Quản lý các khu công nghiệp tỉnh Hải Dương.
Dự án xây dựng nhà máy xử lý phế thải chăn nuôi thành phân hữu cơ được UBND tỉnh Hải Dương phê duyệt báo cáo nghiên cứu khả thi năm 2004 tại khu trại giống lúa Quý Dương, xã Lai Cách (nay là xã Định Sơn, huyện Cẩm Giàng, Hải Dương).
Chủ đầu tư dự án là Ban Quản lý các khu công nghiệp Hải Dương. Thực hiện dự án là Công ty cổ phần Việt Tiên Sơn. Dự án rộng 1,42ha với tổng số vốn đầu tư là 19,1 tỷ đồng, trong đó nguồn viện trợ gần 12 tỷ đồng.
Năm 2017, UBND tỉnh Hải Dương có quyết định chấp thuận chủ trương đầu tư dự án Nhà máy xử lý phế thải chăn nuôi thành phân hữu cơ và sản xuất hạt nhựa của Công ty cổ phần Việt Tiên Sơn.
Theo đó, dự án sử dụng đất 1,3ha, tổng mức đầu tư dự án hơn 33,4 tỷ đồng. Quy mô dự án, xử lý 6.000 tấn phế thải chăn nuôi/năm, thu hồi 4.000 tấn phân hữu cơ/năm; sản xuất hạt nhựa tái sinh 5.000 tấn/năm. Mục tiêu dự án xử lý phế thải chăn nuôi thành phân hữu cơ và sản xuất hạt nhựa tái sinh.
