Tỉnh Bà Rịa - Vũng Tàu hiện có hơn 3.000 nhà thầu đăng ký hoạt động. Tuy nhiên, tại thị xã Phú Mỹ, tình trạng các gói thầu chỉ có một nhà thầu tham gia rồi trúng thầu với mức tiết kiệm ngân sách “nhỏ giọt” vẫn diễn ra phổ biến.
Đáng chú ý, các gói thầu do thị xã Phú Mỹ phê duyệt thường có mức tiết kiệm ngân sách rất thấp, nhiều gói chỉ tiết kiệm từ 1 đến vài triệu đồng, thậm chí có gói chỉ tiết kiệm vài trăm nghìn đồng (ở mức dưới 0,1%), thấp hơn rất nhiều so với tỷ lệ tiết kiệm trung bình của cả nước trong năm 2023 là 4,18%. Điểm chung của các gói thầu này thường chỉ có duy nhất một đơn vị tham gia và trúng thầu.
Cụ thể, ngày 20.9.2024, gói thầu xây lắp hạng mục hào kỹ thuật dự án đường quy hoạch S song song QL51, đô thị mới Phú Mỹ, ông Nguyễn Văn Thắm – Chủ tịch UBND thị xã Phú Mỹ đã ký quyết định phê duyệt cho liên danh của Công ty Quang Huy trúng thầu với giá hơn 13,2 tỷ đồng, tiết kiệm ngân sách khoảng 0,15% (20 triệu đồng).
Ngày 12.8.2024, gói thầu xây lắp dự án đường D20 khu trung tâm xã Châu Pha, thị xã Phú Mỹ, ông Nguyễn Ngọc Nhân – Phó Giám đốc Ban Quản lý dự án (QLDA) đầu tư xây dựng (ĐTXD) thị xã Phú Mỹ đã ký quyết định phê duyệt cho Công ty TNHH XD An Quốc Duy trúng thầu với giá hơn 12,3 tỷ đồng, tiết kiệm ngân sách khoảng 0,15% (61 triệu đồng).
Ngày 4.10.2023, gói thầu xây lắp dự án đường quy hoạch D22 khu dân cư 3B, đô thị mới Phú Mỹ, ông Nguyễn Ngọc Nhân – Phó Giám đốc Ban QLDA ĐTXD thị xã Phú Mỹ đã ký quyết định phê duyệt cho liên danh Phú Cường – Đại Thành Đạt trúng thầu với giá hơn 38,6 tỷ đồng, tiết kiệm ngân sách khoảng 0,19% (76 triệu đồng).
Ông Nguyễn Ngọc Nhân – Phó Giám đốc Ban QLDA ĐTXD thị xã Phú Mỹ cũng đã ký duyệt gói thầu xây lắp dự án đường D5 khu dân cư số 9, thị xã Phú Mỹ với giá hơn 18,5 tỷ đồng, tiết kiệm ngân sách khoảng 0,31% (58 triệu đồng); ký duyệt gói thầu xây lắp dự án đường khu tái định cư xã Tân Hải, thị xã Phú Mỹ với giá hơn 22,8 tỷ đồng, tiết kiệm ngân sách khoảng 0,39% (91 triệu đồng).
Ngày 4.4.2023, gói thầu xây lắp dự án sửa chữa Trường Tiểu học Nguyễn Huệ và Trường THCS Phước Hòa, ông Nguyễn Cao Lương – Giám đốc Ban QLDA ĐTXD thị xã Phú Mỹ đã ký quyết định phê duyệt cho Công ty TNHH XD An Quốc Duy trúng thầu với giá hơn 11,1 tỷ đồng, tiết kiệm ngân sách khoảng 0,17% (19 triệu đồng).
Gói thầu xây lắp dự án sửa chữa trường Tiểu học Nguyễn Thị Minh Khai và trường THCS Tóc Tiên, ông Nguyễn Cao Lương – Giám đốc Ban QLDA ĐTXD thị xã Phú Mỹ đã ký quyết định phê duyệt cho liên danh Phạm Khang – Phú Mỹ trúng thầu với giá hơn 12,7 tỷ đồng, tiết kiệm ngân sách khoảng 0,19% (26 triệu đồng).
Gói thầu xây lắp dự án nâng cấp, sửa chữa chợ Ông Trịnh, phường Tân Phước, thị xã Phú Mỹ, ông Nguyễn Cao Lương – Giám đốc Ban QLDA ĐTXD thị xã Phú Mỹ đã ký quyết định phê duyệt cho Công ty Tâm Đức thầu với giá hơn 8,8 tỷ đồng, tiết kiệm ngân sách khoảng 0,05% (5 triệu đồng).
Ngoài ra, ông Nguyễn Cao Lương còn ký duyệt gói thầu xây lắp dự án chợ Ngọc Hà, phường Phú Mỹ với giá hơn 20,1 tỷ đồng, tiết kiệm ngân sách khoảng 0,3% (61 triệu đồng); gói thầu xây lắp dự án đường A nối dài QH8B, phường Mỹ Xuân với giá hơn 7,2 tỷ đồng, tiết kiệm ngân sách khoảng 0,22% (16 triệu đồng); gói thầu xây lắp dự án đầu tư sân bóng đá và sân thể thao ngoài trời phục vụ cho học sinh các trường tiểu học, trung học cơ sở tại 10 xã, phường trên địa bàn thị xã Phú Mỹ với giá hơn 9,7 tỷ đồng, tiết kiệm ngân sách khoảng 0,24% (24 triệu đồng); gói thầu xây lắp dự án đường từ trường mẫu giáo Hắc Dịch ra đường Mỹ Xuân Ngãi Giao với giá hơn 5,3 tỷ đồng, tiết kiệm ngân sách khoảng 0,16% (9 triệu đồng).
Ông Trần Văn Út – Giám đốc Ban QLDA ĐTXD thị xã Phú Mỹ (hiện là Bí thư Đảng uỷ phường Tân Phước) ký duyệt gói thầu xây lắp dự án công viên khu tái định cư 26,5ha, phường Mỹ Xuân, thị xã Phú Mỹ với giá hơn 6 tỷ đồng, tiết kiệm ngân sách khoảng 15 triệu đồng (0,24%); ký duyệt gói thầu xây lắp dự án xây dựng nhà ăn bán trú trường Tiểu học Nguyễn Thị Minh Khai, phường Phước Hòa với giá hơn 4,5 tỷ đồng, tiết kiệm ngân sách khoảng 0,26% (12 triệu đồng).
Riêng bà Trần Thị Kim Loan - Trưởng phòng Kinh tế thị xã Phú Mỹ là người chuyên ký duyệt cho Công ty TNHH Đầu tư Phát triển và Xây dựng Bình Minh (đơn vị chuyên trúng thầu đầu tư công, tiết kiệm ngân sách "nhỏ giọt" tại tỉnh Bà Rịa – Vũng Tàu) trúng các gói thầu có tỷ lệ tiết kiệm rất thấp, chỉ từ vài trăm nghìn đến vài triệu đồng mỗi gói, và Công ty Bình Minh luôn là đơn vị duy nhất tham gia và trúng thầu.
Cụ thể, gói thầu đường tổ 5 Tân Tiến đi Châu Pha 9, xã Châu Pha, được bà Loan phê duyệt với giá hơn 2,9 tỷ đồng, tiết kiệm ngân sách chỉ khoảng 0,01% (400 nghìn đồng). Tương tự, gói thầu đường Châu Pha 4 có giá hơn 2,1 tỷ đồng, tiết kiệm ngân sách cũng chỉ 0,01% (300 nghìn đồng).
Các gói thầu khác do bà Loan ký gồm: đường số 35 ấp 5, xã Tóc Tiên, với giá hơn 1,2 tỷ đồng, tiết kiệm 0,16% (2 triệu đồng); đường tổ 17, 18 thôn Phước Tấn, xã Tân Hòa, giá hơn 3,3 tỷ đồng, tiết kiệm 0,05% (2 triệu đồng); đường nội đồng tổ 11, tổ 21 thôn Phước Tấn, xã Tân Hòa, giá hơn 2,3 tỷ đồng, tiết kiệm 0,17% (4 triệu đồng); đường nội đồng tổ 1,2 Tân Lễ A cùng xây dựng cầu giao thông, giá hơn 3,3 tỷ đồng, tiết kiệm 0,05% (2 triệu đồng).
Tại kỳ họp thứ 5, Quốc hội khóa XV, khi thảo luận về Dự thảo Luật Đấu thầu (sửa đổi), nhiều Đại biểu Quốc hội nhấn mạnh cần quy định chặt chẽ để ngăn chặn việc lạm dụng cơ chế, tránh né các quy định của Luật Đấu thầu, nhằm bảo vệ nguồn vốn đầu tư của Nhà nước.
Một số ý kiến chỉ ra rằng không phải mọi cuộc đấu thầu đều mang lại hiệu quả như mong đợi. Thực tế cho thấy có những gói thầu giá trị lớn nhưng tỷ lệ giảm giá sau khi trúng thầu lại rất thấp. Ở một số địa phương, xuất hiện hiện tượng nhà thầu “quen mặt” thường xuyên trúng thầu với mức tiết kiệm không đáng kể. Điều này đặt ra yêu cầu phải rà soát lại quy trình, thủ tục và cách tổ chức đấu thầu để nâng cao hiệu quả sử dụng ngân sách Nhà nước.
Gần đây, Phó Thủ tướng Trần Hồng Hà đã ký ban hành Chỉ thị số 24/CT-TTg nhằm nâng cao hiệu quả thi hành Luật Đấu thầu. Chỉ thị yêu cầu các bộ, ngành, địa phương và doanh nghiệp Nhà nước tăng cường thanh tra, kiểm tra, đặc biệt với các gói thầu có ít nhà thầu tham gia, tỷ lệ tiết kiệm thấp hoặc không thực hiện đấu thầu qua mạng.
Việc đẩy mạnh kiểm tra, giám sát này nhằm đảm bảo tính minh bạch, hiệu quả kinh tế của các dự án sử dụng vốn ngân sách, đồng thời kịp thời phát hiện và xử lý các hạn chế, vi phạm theo quy định.