Hàng loạt sai sót trong quản lý và cấp giấy phép xây dựng trên địa bàn Quận 12, TP. Hồ Chí Minh

Cấp phép làm nhà ở riêng lẻ "biến thành" nhà xưởng, nhà kho

Thanh tra Sở Xây dựng chỉ ra, Phòng Quản lý đô thị (QLĐT) Quận 12 không lập biên bản kiểm tra thực địa theo trình tự xử lý công việc quy định tại các quy trình cấp giấy phép xây dựng (GPXD) nhà ở riêng lẻ ban hành kèm theo Quyết định số 2543/QĐ-UBND ngày 15.7.2020 của UBND thành phố và Quyết định số 2376/QĐ-UBND ngày 12.5.2022 của UBND Quận 12; hồ sơ cấp GPXD có đơn đề nghị cấp GPXD ghi không đúng thông tin số thửa, số tờ bản đồ và thông tin của đơn vị tư vấn thiết kế; hồ sơ cấp GPXD có thời hạn không có giấy cam kết tháo dỡ của chủ đầu tư…

Kết luận thanh tra (KLTT) cũng chỉ ra nhiều sai sót của UBND Quận 12 như: cấp GPXD nhà ở riêng lẻ không phù hợp quy hoạch chi tiết xây dựng tỷ lệ 1/500 đã được cơ quan có thẩm quyền phê duyệt và điểm b khoản 2 Điều 2 Quy chế quản lý kiến trúc TP. Hồ Chí Minh ban hành kèm theo Quyết định số 56/2021/QĐ-UBND ngày 28.12.2021 của UBND thành phố; hồ sơ cấp GPXD nhà ở riêng lẻ đối với khu đất thuộc khu vực có chức năng quy hoạch đất biệt thự vườn, không có khoảng lùi 3 mặt theo quy định tại khoản 12 Điều 3 Phụ lục số 18 Quy chế quản lý kiến trúc TP. Hồ Chí Minh ban hành kèm theo Quyết định số 56/2021/QĐ-UBND ngày 28.12.2021 của UBND thành phố.

UBND Quận 12 cấp GPXD nhà ở riêng lẻ điều chỉnh số 1163/ĐCGP-UBND ngày 18.4.2023 cho ông Nguyễn Thanh Tùng, có thiết kế ram dốc không bảo đảm cách ranh lộ giới tối thiểu 3m.

KLTT cho biết, theo báo cáo của UBND Quận 12, Phòng QLĐT có lưu trữ hồ sơ điều kiện năng lực khi tham gia hoạt động xây dựng của 32 đơn vị, cá nhân tham gia tư vấn thiết kế các công trình đã nộp hồ sơ xin cấp GPXD trên địa bàn. Tuy nhiên, Đoàn Thanh tra nhận thấy, công tác kiểm tra điều kiện năng lực khi tham gia hoạt động của các đơn vị, cá nhân tham gia tư vấn thiết kế chưa được chú trọng. “Việc này có thể ảnh hưởng đến công tác quản lý chất lượng công trình nhà ở riêng lẻ theo quy định tại Nghị định số 06/2021/NĐ-CP của Chính phủ quy định chi tiết một số nội dung về quản lý chất lượng, thi công xây dựng và bảo trì công trình xây dựng”, KLTT nêu.

Thanh tra Sở Xây dựng còn kết luận: UBND Quận 12 cấp GPXD (mới) theo quy định tại Điều 93 Luật Xây dựng đối với các trường hợp: thửa đất thuộc khu vực quy hoạch đất hỗn hợp; thửa đất thuộc khu vực có chức năng thuộc quy hoạch đất nhóm nhà ở dự kiến xây dựng mới, đất dân cư xây dựng mới khi chưa triển khai lập quy hoạch chi tiết trình thẩm duyệt làm cơ sở pháp lý về mặt quy hoạch…

UBND Quận 12 cấp GPXD nhà ở riêng lẻ với hình thức kiến trúc là nhà kho, nhà xưởng (bản vẽ đính kèm GPXD ghi chú kết cấu là cột thép, vách tôn). Qua kiểm tra thực tế, chủ đầu tư đã xây dựng hoàn thành, đưa vào sử dụng không đúng mục đích theo GPXD nhà ở riêng lẻ (thực tế làm nhà xưởng, nhà kho: như các GPXD số 567, 844, 1024, 1099, 1100, 1377, 2045, 2047/GPXD-UBND).

Cũng theo KLTT, UBND Quận 12 cấp GPXD (mới) trên thửa đất đã có công trình xây dựng; tại phần ghi chú của GPXD, UBND Quận 12 có ghi chú “chủ đầu tư phải tháo dỡ toàn bộ nhà hiện trạng trước khi khởi công xây dựng công trình nhà ở riêng lẻ theo nội dung GPXD này”. Tuy nhiên, bản vẽ đính kèm GPXD không thể hiện phần công trình hiện trạng này (để trống). Cụ thể tại GPXD số 1472/GPXD-UBND ngày 18.8.2023.

Thanh tra Sở Xây dựng đề nghị UBND Quận 12 chỉ đạo Phòng QLĐT phải ngăn chặn ngay từ đầu việc xin GPXD công trình rồi chuyển đổi công năng sử dụng; chủ trì, phối hợp Công an Quận 12, UBND phường, Đội Thanh tra địa bàn (TTĐB) Quận 12… đề nghị xử lý đối với các công trình được cấp GPXD nhà ở riêng lẻ nhưng khi hoàn thiện và đưa vào sử dụng, chủ đầu tư thay đổi công năng, mục đích sử dụng.

Đội Thanh tra xây dựng địa bàn làm việc chưa khách quan

Theo KLTT, công tác sắp xếp hồ sơ quản lý trật tự xây dựng theo GPXD của Đội TTĐB Quận 12 chưa khoa học, chưa bảo đảm đầy đủ thành phần hồ sơ; Đội TTĐB Quận 12 ban hành nhiều thông báo kiểm tra đối với 1 công trình (trong khi quy định tại Quyết định số 131/QĐ-TT ngày 12.11.2015 của Chánh Thanh tra Sở Xây dựng chỉ ban hành thông báo khi kiểm tra lần đầu); đồng thời không kịp thời điều chỉnh nội dung thông báo kiểm tra khi có sự thay đổi nhân sự phụ trách kiểm tra; có biên bản kiểm tra công trình xây dựng chỉ có 1 công chức hoặc 1 thanh tra viên của Đội TTĐB Quận 12 đại diện kiểm tra và ký biên bản. Điều này chưa bảo đảm tính khách quan, không phù hợp nội dung phân công phụ trách công trình xây dựng tại thông báo kiểm tra công trình.

Bên cạnh đó, Đội TTĐB Quận 12 còn hạn chế: cán bộ phụ trách địa bàn chưa cập nhật đầy đủ các nội dung tại Phụ lục 5 của Quyết định số 131/QĐ-TT ngày 12.11.2015 của Chánh Thanh tra Sở Xây dựng (các GPXD điều chỉnh, các nội dung liên quan đến đơn vị tư vấn thiết kế, đơn vị thi công). Đồng thời, khi kiểm tra công trình, cán bộ phụ trách địa bàn chưa chú trọng kiểm tra chiều cao từng tầng, chiều cao toàn công trình, cốt nền; chưa nghiên cứu đầy đủ toàn bộ nội dung GPXD được cấp và các nội dung được ghi tại phần ghi chú của GPXD.

Công tác quản lý trật tự xây dựng theo GPXD được cấp: có 10/290 (tỷ lệ 3,45%) công trình đã hoàn đưa vào sử dụng, chuyển đổi công năng sử dụng làm nhà kho, nhà xưởng.

Thanh tra Sở Xây dựng yêu cầu Đội TTĐB Quận 12 chấn chỉnh các thiếu sót trên. Đồng thời, phối hợp Phòng QLĐT Quận 12 kiểm tra, rà soát và báo cáo, đề xuất UBND Quận 12 có ý kiến chỉ đạo đối với các công trình đã hoàn thành đưa vào sử dụng, chuyển đổi công năng làm nhà kho, nhà xưởng…