Chính phủ yêu cầu xử lý nghiêm các sai phạm trong tái cơ cấu các doanh nghiệp thuộc Bộ Công Thương

Văn phòng Chính phủ vừa thông báo ý kiến chỉ đạo của Phó Thủ tướng Lê Minh Khái sau khi Thanh tra Chính phủ công bố kết luận thanh tra về tái cơ cấu doanh nghiệp Nhà nước thuộc Bộ Công Thương. Theo đó, Phó Thủ tướng Lê Minh Khái yêu cầu Thanh tra Chính phủ chịu trách nhiệm toàn diện với nội dung kết luận, kiến nghị tại kết luận thanh tra ngày 07/7/2023 về tái cơ cấu doanh nghiệp nhà nước thuộc Bộ Công Thương bảo đảm chính xác, khách quan, đúng pháp luật, không để thất thoát tài sản nhà nước.

Về kiến nghị chuyển thông tin một số vụ việc vi phạm sang cơ quan điều tra, Thanh tra Chính phủ cần thực hiện theo thẩm quyền, đúng quy định của pháp luật. Đồng thời, Thanh tra Chính phủ cần nghiêm túc rút kinh nghiệm trong việc chậm ban hành kết luận thanh tra.

Bên cạnh đó, Phó Thủ tướng cũng yêu cầu Bộ Công Thương, Bộ Tài chính, Ủy ban Quản lý vốn nhà nước tại doanh nghiệp, Tập đoàn Dầu khí Việt Nam và các cơ quan, địa phương liên quan thực hiện các kiến nghị của Thanh tra Chính phủ tại kết luận thanh tra. Các cơ quan này phải xử lý nghiêm đối với các tổ chức, cá nhân có sai phạm theo quy định và xử lý triệt để các sai phạm về kinh tế, đất đai, bảo đảm không để thất thoát tài sản nhà nước.

Ngoài ra, Phó Thủ tướng cũng chỉ đạo trong quá trình thực hiện nếu phát hiện dấu hiệu vi phạm pháp luật hình sự thì chuyển cơ quan chức năng xử lý theo quy định của pháp luật. Báo cáo kết quả thực hiện gửi Thanh tra Chính phủ để tổng hợp báo cáo Thủ tướng Chính phủ.

Phó Thủ tướng giao Thanh tra Chính phủ theo dõi, đôn đốc, kiểm tra việc thực hiện kết luận thanh tra theo quy định và có báo cáo Thủ tướng Chính phủ về kết quả thực hiện.

Được biết, theo kết luận thanh tra về việc tái cơ cấu doanh nghiệp nhà nước thuộc Bộ Công Thương trong giai đoạn 2011-2017, Thanh tra Chính phủ cho biết việc cổ phần hóa doanh nghiệp nhà nước thuộc Bộ Công Thương giai đoạn này chậm, xác định giá trị chưa chính xác dẫn tới hàng nghìn tỉ đồng chưa tính đủ.

Cụ thể, trong giai đoạn này, Bộ Công Thương đã cổ phần hóa, chuyển đổi 13 doanh nghiệp nhà nước thành công ty cổ phần, tương đương 65% số doanh nghiệp phải cổ phần hóa. Các doanh nghiệp sau cổ phần đã tập trung vào lĩnh vực sản xuất kinh doanh chính, thoái vốn hầu hết khoản đầu tư ngoài ngành.

Tuy nhiên, Thanh tra Chính phủ cho rằng tái cơ cấu của bộ này vẫn chưa kịp thời, chưa khắc phục được tình trạng một số tập đoàn, tổng công ty hoạt động kém hiệu quả. Một số doanh nghiệp không hoàn thành theo đề án được duyệt, xử lý tài chính, công nợ, đất đai sai quy định; tỉ lệ vốn Nhà nước bán được quá thấp so với phương án, không chọn được nhà đầu tư chiến lược. Cùng đó, quản lý đất đai gắn với cổ phần hóa còn vướng mắc, thiếu chặt chẽ, quyết toán cổ phần hóa chậm.

Điển hình như tại Tổng công ty Thép Việt Nam (VNSteel), việc xác định không đúng tỷ lệ phần trăm chất lượng còn lại của 127 máy móc thiết bị của Thép miền Nam và Thép tấm lá Phú Mỹ, khiến xác định giá trị tài sản của VNSteel thiếu gần 345 tỉ đồng. Tổng công ty này cũng chưa hoàn thành thủ tục nộp ngân sách đối với giá của 2 thửa đất tại Hà Nội, TP.HCM gần 314 tỉ đồng sau khi cổ phần.

Hay tại Tổng công ty Máy động lực và máy nông nghiệp Việt Nam (VEAM), Thanh tra Chính phủ chỉ ra việc Bộ Công Thương phê duyệt giá trị doanh nghiệp cổ phần hóa gồm hai khoản đầu tư góp vốn tại Matexim Hà Nội và Disoco không đúng thời điểm đã làm giảm giá trị doanh nghiệp. Việc xác định giá trị doanh nghiệp cũng chưa đối chiếu đầy đủ các khoản công nợ phải thu, phải trả lên tới hàng nghìn tỉ đồng.

Trong khi đó, tại Tập đoàn Dầu khí Việt Nam (PVN), đơn vị tư vấn đã lập sai công thức theo quy định của Bộ Tài chính khi xác định giá trị doanh nghiệp để cổ phần hóa Công ty Phân bón dầu khí Cà Mau (PVCFC). Điều này dẫn tới trị giá thực tế phần vốn Nhà nước thiếu hơn 261 tỉ đồng và hơn 79 tỉ đồng khoản lãi chênh lệch tỷ giá.

Ngoài ra, việc chưa xử lý 791.610m2 nhà đất thuộc sở hữu nhà nước tại Công ty TNHH một thành viên Thực phẩm và Đầu tư (Fococev). Việc sắp xếp, xử lý nhà đất thuộc sở hữu nhà nước của doanh nghiệp này ở Đà Nẵng, Khánh Hòa, Quảng Ngãi, Gia Lai, Đắk Lắk cũng thực hiện không đúng quy định, dẫn tới nguy cơ thất thoát, lãng phí đất của Nhà nước. Từ đó, Thanh tra Chính phủ cũng kiến nghị chuyển thông tin vụ việc vi phạm sang cơ quan điều tra Bộ Công an.

Cũng theo kết luận thanh tra, Thanh tra Chính phủ kiến nghị Thủ tướng chỉ đạo các bộ, ngành, đơn vị liên quan xử lý về kinh tế với tổng giá trị phát hiện cần kiến nghị xử lý lên tới hơn 2.338 tỉ đồng.

Mặt khác, Thanh tra Chính phủ đề nghị xử lý trách nhiệm của Bộ Công Thương, các tỉnh thành phố có liên quan thực hiện kiểm điểm với các tập thể, cá nhân có liên quan đến những vi phạm đã được xác định. Bộ Công Thương, Ủy ban Quản lý vốn Nhà nước tại doanh nghiệp, Bộ Tài chính và các địa phương liên quan thực hiện kiểm điểm và chỉ đạo xem xét kiểm điểm trách nhiệm liên quan đến các khuyết điểm, vi phạm tại kết luận thanh tra tái cơ cấu doanh nghiệp.